Bos, heide en hoeves

Honderdvijftig jaar geleden bestond het gebied grotendeels uit heide. Deze heide werd gebruikt door boeren voor het beweiden van schapen en als materiaal voor de potstal. In deze periode was het Eindhovens kanaal al aanwezig. Zo’n 50 jaar later is ook de spoorlijn Eindhoven-Helmond aangelegd. In de eerste helft van de vorige eeuw zijn de delen met de meest vruchtbare bodem ontgonnen tot landbouwgebied, sporen van enkele hoeves zijn nog in de grond terug te vinden. Op de schralere gronden zijn bossen aangelegd, voor de teelt van mijnhout. Deze heideontginningsbossen zijn typisch voor dit deel van Brabant. Op de topografische kaart van 1912 is het terrein een mengeling van bos en heide. Medio 20^e eeuw was op het terrein ook een steenfabriek gevestigd. In het bos zijn nog sporen van deze fabriek te vinden.

Stortplaats

In de eerste decennia van de 20^e eeuw was het terrein van landgoed Gulbergen van de Vuil Afvoer Maatschappij (VAM). Per trein werd hier mest en afval vanuit het westen van het land heen gebracht om te worden gecomposteerd, waarna het kon worden ingezet bij het ontginnen van woeste gronden.

In 1979 werd de Regionale Afvalverwerkingsmaatschappij Zuidoost Brabant (RAZOB) opgericht, met als doel het verantwoord en gecontroleerd storten van afval op stortplaats Gulbergen. In het verzorgingsgebied wonen dan zo’n 700.000 mensen.

‍Ontwikkelplannen

Met de omliggende gemeenten werden in de jaren ’90 afspraken gemaakt en RAZOB verplichtte zich tot de realisatie van landgoed Gulbergen, een duurzaam recreatief, uitloopgebied. Hier vinden de ontwikkelingsplannen van landgoed Gulbergen hun oorsprong.

Met de overname door Essent in juli 2003 is de verplichting van RAZOB overgegaan naar Attero. Ondanks vele plannen en ontwikkelingen, is onder regie van Attero echter nooit een voldragen en integraal ontwikkelingsplan voor het gehele gebied, met financiële onderbouwing, tot stand gekomen. Omwille van de financiële risico’s heeft Metropoolregio Eindhoven (MRE) daarom in december 2020 het volledige eigendom van het gebied weer terug in handen genomen. Dat betekent dat MRE nu voor de opgave staat om het gebied zelf te gaan ontwikkelen.